Kỳ vọng “đại phẫu”

Quyết liệt tái cơ cấu Về tái cơ cấu duyệt phương thức M&A, theo đánh giá của TS. Võ Trí Thành, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu và Quản lý Kinh tế Trung ương, tiến trình đã có dấu hiệu chậm lại với 2 lý do chính, đó là có thể sau một tuổi tái cơ cấu NHNN cần có thời kì kiểm tra coi xét lại khung pháp lý; Nhà nước muốn củng cố cơ sở lý luận và nguyên tắc để ứng xử tốt hơn đối với các trường hợp M&A. Cho nên, TS. Thành cho rằng trong 6 tháng còn lại của năm, tái cơ cấu sẽ được nâng lên dựa trên cơ sở pháp lý chém hơn, hệ thống lành mạnh hơn. Trên nguyên tắc căn cứ giá trị doanh nghiệp, nếu TCTD nào không đáp ứng được vốn chủ sở hữu hoặc lỗ lũy kế ăn thâm vào vốn thì có 2 lựa chọn: “bơm” tiền vào hoặc phải bán với giá thấp nhất. Qua đó có thể mường tượng hoạt động của ngành NH trong thời gian tới, nếu NH làm thực mới có thể “sống”, không còn tình trạng đầu tư vốn “ảo” và kỳ vọng lợi tức cao như trước đây. Điều đó cũng có nghĩa, NHNN sẽ quyết liệt hơn việc tái cấu trúc, đẩy mạnh M&A để xóa sở hữu chéo phê duyệt “Dự thảo giảm tỷ lệ sở hữu cổ phần của cổ đông lớn vượt rào” tại một số TCTD vừa được NHNN đưa ra lấy quan điểm mới đây. Trường hợp, cổ đông không giảm được tỷ lệ sở diệt mối tận gốc hữu cổ đông lớn sẽ phải chuyển nhượng lại cho NHNN và mất quyền chi phối. Như vậy không còn cách nào khác là phải thoái vốn. Ông Nguyễn Phước Thanh, Phó Thống đốc NHNN, cho biết để có thể xóa được tình trạng cổ đông lớn thao túng NH cũng như giảm tỷ lệ sở hữu cổ phần, trước tiên tăng cường sáp nhập, hợp nhất cũng như đẩy mạnh việc thoái vốn ngoài ngành. Tuy nhiên, muốn đẩy mạnh tái cơ cấu để giảm sở hữu chéo trong lúc này cũng không dễ, bởi thiếu nguồn lực và tiềm lực tài chính. Bởi vậy, tái cơ cấu ngành hiện có hiệu quả cao hay thấp phụ thuộc vào cách làm. Dậy sóng cả NHTM lớn Một số thương vụ M&A đang trong quá trình hoàn tất để thống nhất, sáp nhập như: Southern Bank sáp nhập vào Sacombank, MekongBank sáp nhập vào Maritime Bank và một số NH nhỏ khác cũng đang tính M&A. Lãnh đạo Sacombank cho biết NH đang hoàn tất các thủ tục rút cục và tính tỷ lệ chuyển đổi cổ phần, nhằm đảm bảo tốt lợi quyền của cổ đông 2 NH sau sáp nhập. Vì Sacombank là NH hoạt động hiệu quả, lợi nhuận 6 tháng đầu năm đạt hơn 1.500 tỷ đồng (đạt trên 50% kế hoạch đưa ra cho cả năm) và có bề dày tăng trưởng tương đối bền vững. Trong khi Southern Bank kết quả hoạt động không như kỳ vọng trong những năm qua. Do đó tỷ cach diet muoi lệ chuyển đổi cổ phần khi 2 NH này sáp nhập được xem rất quan trọng với cổ đông cả 2 bên. Đối với làn sóng M&A giữa NHTM quốc doanh và một số TCTD, theo phân tích của một chuyên gia lĩnh vực tài chính, nếu đơn thuần là một NHTMCP quy mô lớn không có sự chi phối của Nhà nước thì chủ ngân hàng đó sẽ khó có thể “ôm” một NH yếu. Tuy nhiên, dưới mô hình NHTM quốc doanh có sự chi phối của quốc gia, khi có chỉ định phải “ôm” thêm một NH nhỏ, yếu kém sẽ không có cách nào khác để từ chối. Do đó, một NHTM quốc doanh khả năng cũng sẽ phải “ôm” thêm một NH quy mô nhỏ, yếu kém trong thời kì tới dưới sự chỉ đạo của quốc gia. Thương hiệu MeKongBank sắp tới đây sẽ được sáp nhập vào MaritimeBank. Ảnh: LONG THANH Theo TS. Võ Trí Thành, thị trường tài chính Việt Nam chỉ cần 20-25 NH là đủ nếu hoạt động hiệu quả và mạng lưới rộng khắp. Thực tại, ở một số nước, số lượng NH nhiều nhưng đẵn ở khu vực nông thôn, hoạt động tín dụng nhỏ - lẻ, chứ không phải ào ạt lên thị thành như các NHTM Việt Nam. Chính thành thử cùng với áp lực tăng vốn theo quy định của Nghị định 141 làm tăng sở hữu chéo, vốn ảo và tạo cơ hội cho nhiều cổ đông lớn trong ngành thao túng với lượng cổ phần nắm giữ vượt quy định. Do đó, tới đây M&A lĩnh vực này sẽ đẩy mạnh, nhất là những NH có cùng dáng dấp một chủ sở hữu để giảm sở hữu chéo.